Μινωικός πολιτισμός

Έχω ανακαλύψει ότι βοηθά να ξεκινάμε το μάθημα με εισαγωγικά βίντεο. Τραβάνε κατ’ ευθείαν το ενδιαφέρον της “μαθήτριας”, δημιουργούν αμέσως ατμόσφαιρα και την εισάγουν στο αντικείμενο δίνοντας αρκετή πληροφορία σε μικρό χρόνο, ενώ δεν μπορεί κανείς να αγνοήσει τη θετική ανταπόκριση οποιουδήποτε σύγχρονου παιδιού στα πολυμέσα. Οπότε κάθε φορά ψάχνω αρκετή ώρα για να βρω τα κατάλληλα βίντεο και, μέχρι τώρα, έχω σταθεί αρκετά τυχερή.

Για τη μινωική Κρήτη αρχίσαμε με το βίντεο Αμερικανού καθηγητή Ιστορίας Γυμνασίου. Δίνει στα γρήγορα μια καλή εισαγωγή. Το πήγαμε μόνο μέχρι το 5:13, γιατί μετά αναφέρεται στους Μυκηναίους.

Στη συνέχεια η προβολή περιλάμβανε το ακόλουθο (διάρκεια περ. 23 λεπτά):

Και τέλος, σύντομες ψηφιακές αναπαραστάσεις των ανακτόρων της Κνωσού που δημιουργούν πολύ καλή ατμόσφαιρα.

Μετά τα βίντεο, έβαλα τη “μαθήτρια” να δει μια παρουσίαση Powerpoint. Την είχα αγοράσει εδώ πριν 2-3 χρόνια, που έκανα τη δασκάλα στο ελληνικό σχολείο, για να τη χρησιμοποιήσω στην τάξη. Τότε δεν ήταν κλειδωμένη, κι έτσι την είχα ανοίξει και είχα κάνει κοπτική – ραπτική, αφαιρώντας κάποιες έξτρα πληροφορίες που δεν μου φαίνονταν τόσο χρήσιμες. Για αγγλόφωνους αξίζει, είναι περιεκτική κι έχει πολλές φωτογραφίες. Όμως είναι ακριβούτσικη (περ. $15). Την είχα συνοδεύσει με το ακόλουθο ερωτηματολόγιο, που είχα γράψει εγώ (αρχείο PDF), και το οποίο έδωσα και τώρα στη “μαθήτρια” να συμπληρώσει αφότου είδε την παρουσίαση.

Αναζήτησα, όμως, και κάποιο δωρεάν υποκατάστατο της παραπάνω παρουσίασης, και το βρήκα. Στην ιστοσελίδα για τον μινωικό πολιτισμό του φιλόλογου Π. Χαλούλου υπάρχει περίπου η ίδια πληροφορία στα Ελληνικά, ίσως λιγότερο περιποιημένη οπτικά, όμως πολύ καλή. Είναι μάλλον προτιμότερο να τη δει κανείς σε μικρό παράθυρο οθόνης γιατί αλλιώς είναι πολύ απλωμένη και δυσκολεύει λίγο την παρακολούθηση. Η παρουσίαση συνοδεύεται από ένα πάρα πολύ καλό φύλλο εργασίας, που το συνιστώ. Θα το βρείτε εδώ. Η ιστοσελίδα είναι λίγο χαοτική, αλλά το ανάλογο link για το αρχείο doc είναι εύκολο να το εντοπισετε, πάνω αριστερά, στο υλικό για την εποχή του χαλκού, φύλλο εργασίας μινωικού πολιτισμού. Ευχαριστίες στον κύριο Χαλούλο, τον οποίο ανακάλυψα τυχαία στο διαδίκτυο ψάχνοντας, που έχει ανεβάσει τόσο υλικό για δωρεάν χρήση. Το έχουμε ήδη χρησιμοποιήσει αρκετά, και θα το αξιοποιήσουμε και περαιτέρω γιατί είναι πολύ καλό.

Μετά από τα παραπάνω, όπως συνήθως, ανοίξαμε το σχολικό βιβλίο Ιστορίας Α΄Γυμνασίου. Διαβάσαμε μαζί το ανάλογο κεφάλαιο, συζητώντας, επεξηγώντας και διορθώνοντας λάθη ή παραλείψεις στη συμπλήρωση των φυλλαδίων.

Τελειώνοντας, κολλήσαμε την ανάλογη φωτογραφία στο χάρτη της εποχής του χαλκού που έχουμε από τα προηγούμενα μαθήματα.

Η εργασία “για το σπίτι” πάντα περιλαμβάνει μελέτη του κεφαλαίου του σχολικού βιβλίου ώστε να μπορεί η “μαθήτρια” να ανταποκριθεί σε ερωτήσεις την επόμενη φορά. Επιπλέον δραστηριότητες:

α. Της έδωσα αντιπροσωπευτικές φωτογραφίες από τον μινωικό πολιτισμό, τις οποίες είχα κατεβάσει κατόπιν αναζήτησης στο Google images. Δεν είχα ακόμη σκεφτεί να φτιάξω αυτό το ιστολόγιο, οπότε δεν έχω δικαιώματα για να τις ανεβάσω εδώ. Στο εξής, θα αναζητώ πρώτα φωτογραφίες στο Wikimedia Commons για να μπορώ να τις μοιραστώ και μαζί σας. Πάντως δεν είναι καθόλου δύσκολο να βρει κανείς ανάλογες με μια σύντομη αναζήτηση στο διαδίκτυο.

Η οδηγία ήταν να φτιάξει ένα μεγάλο poster, στο οποίο να ομαδοποιήσει τις φωτογραφίες ανά επιμέρους θέμα (θρησκεία, ανάκτορα, τοιχογραφίες, καλλιτεχνικά έργα κ.ο.κ) και να προσθέσει επεξηγηματικές λεζάντες με βασικές πληροφορίες με δικά της λόγια. Παρά το γεγονός ότι χρειαζόταν κάποιες διορθώσεις, συνολικά έμεινα πολύ ευχαριστημένη από το αποτέλεσμα.

β. Για περισσότερη ενασχόληση με τις τοιχογραφίες, της έδωσα επίσης το ακόλουθο αρχείο PDF. Tο έφτιαξα βασισμένη σε μια ιδέα που είχα βρει εδώ, όταν έκανα το μάθημα στο ελληνικό σχολείο. Ο σκοπός είναι να κόψει ο μαθητής τα “θραύσματα” από την τοιχογραφία και, αφού ψάξει στο διαδίκτυο για ανάλογες εικόνες, να την ανασυνθέσει, όπως κάνουν οι αρχαιολόγοι, χρησιμοποιώντας τις γνώσεις του για τον τρόπο που ζωγράφιζαν τις φιγούρες, για τα χρώματα που χρησιμοποιούσαν κ.ο.κ.

Καλό δείγμα για να μελετήσει κανείς ώστε να εκτελέσει τη δραστηριότητα είναι οι φωτογραφίες που βρήκα εδώ.

γ. Αν κάποιος θέλει να κάνει ένα δημιουργικό project που να περιλαμβάνει γλωσσική έκφραση, έχω άλλη μία πρόταση για δραστηριότητα, που την είχα κάνει στο ελληνικό σχολείο. Έχει ως αφορμή τον μινωικό λαβύρινθο. Την είχα βρει σε εκπαιδευτικό PDF του London Underground (σελ. 23). Είχα πει στους μαθητές να καταγράψουν λεπτομέρειες από τη διαδρομή τους προς και από το σχολείο. Να χρησιμοποιήσουν περιγραφικές κι εκφραστικές λέξεις ή φράσεις, που να αποδίδουν μυρωδιές, χρώματα, απτικά, ακουστικά ερεθίσματα. Στη συνέχεια, με αυτά τα στοιχεία να φτιάξουν ένα concrete poem (πώς λέγεται στα Ελληνικά; – το ήξερα κάποτε), με σχήμα λαβυρίνθου. Είχε βγει πολύ συμπαθές, δυστυχώς δεν έχω κρατήσει κάποιο δείγμα. Οπότε παραθέτω ανάλογη φωτογραφία από το έντυπο που προανέφερα, για να καταλάβετε τι εννοώ.