(Το μάθημα παρατίθεται όπως το έδωσα στη μαθήτρια να το εκτελέσει. Τα δικά μου σχόλια βρίσκονται σε παρενθέσεις).
Οι πρώτοι Έλληνες άποικοι του Α΄Αποικισμού ασχολούνταν στην αρχή με τη γεωργία. Γρήγορα όμως κατάφεραν να πάρουν πάλι στα χέρια τους το εμπόριο της Μεσογείου, που το είχαν χάσει με την παρακμή του μυκηναϊκού πολιτισμού. Έτσι οι ελληνικές πόλεις σιγά σιγά αναπτύχθηκαν ξανά σε πλούσια εμπορικά κέντρα. Οι τέχνες και τα γράμματα άρχισαν να ανθούν και πάλι.
Την εποχή εκείνη, οι Έλληνες ξεκίνησαν να ενδιαφέρονται για το παρελθόν τους και την αναζήτηση της ρίζας τους. Παραδείγματα η Ιλιάδα και η Οδύσσεια, τα έπη που τότε σύνθεσε ο Όμηρος. Ήταν μεγάλα ποιήματα που διηγούνταν ηρωικά κατορθώματα, και είχαν σκοπό να ξαναζωντανέψουν τη μυκηναϊκή εποχή, τα γεγονότα του Τρωικού πολέμου. Οι Έλληνες της γεωμετρικής εποχής έβλεπαν στους ομηρικούς ήρωες τους δοξασμένους Μυκηναίους προγόνους τους.
Δες το σύντομο βίντεο για τον Όμηρο:
Ο Όμηρος, που έζησε τη γεωμετρική περίοδο, δηλαδή αιώνες μετά τη μυκηναϊκή εποχή, δεν μπορούσε να ξέρει με ακρίβεια τη ζωή των Μυκηναίων. Έτσι τα ομηρικά έπη περιγράφουν μεν κάποια στοιχεία της μυκηναϊκής εποχής, στην οποία αναφέρονται, παρουσιάζουν όμως και πολλά στοιχεία της εποχής του Ομήρου, στην οποία γράφτηκαν. Οι πρωταγωνιστές τους είναι ήρωες – βασιλιάδες, όπως αυτοί είχαν διαμορφωθεί στα γεωμετρικά χρόνια.
Στη φωτογραφία θα δεις αναπαράσταση των ομηρικών ηρώων.
Κάνε κλικ στη φωτογραφία, τύπωσέ τη και αρίθμησε έναν-έναν τους εικονιζόμενους ήρωες:
- Νέστωρ
- Αγαμέμνονας
- Έκτορας
- Αχιλλέας
- Διομήδης
- Αίαντας (Ajax)
- Μενέλαος
- Οδυσσέας
- Αινείας
Συμπλήρωσε στο κάτω μέρος της τυπωμένης σελίδας απαντήσεις στις εξής ερωτήσεις:
- Ποιοι έχουν κέρατα στην περικεφαλαία τους;
- Ποιοι έχουν λοφίο στην περικεφαλαία τους;
- Ποιοι κρατάνε δόρυ;
- Ποιοι έχουν οκτώσχημη ασπίδα; (ασπίδα στο σχήμα του αριθμού 8)
- Ποιοι έχουν ημικυκλική ασπίδα;
- Ποιοι φορούν θώρακα για προστασία του κορμού;
- Ποιοι φορούν περικνημίδες γύρω από τις γάμπες;
Στη συνέχεια εκτέλεσε τη δραστηριότητα από το Φωτόδεντρο (Εθνικός Συσσωρευτής Εκπαιδευτικού Περιεχομένου).
Τώρα εντόπισε τα παραπάνω χαρακτηριστικά στις ακόλουθες εικόνες.
______
Πηγή: Sharon Mollerus (https://www.flickr.com/photos/clairity/9778998684) [CC BY 2.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/2.0)], via Wikimedia Commons)]
Τα παραπάνω αγγείο είναι μυκηναϊκό, του 12ου αι. Εικονίζει οπλισμένους στρατιώτες, έτοιμους για τη μάχη. Κρατάνε ημικυκλική ασπίδα και δόρυ, φορούν θώρακα, περικνημίδες και κράνος με λοφίο και κέρατα. Τύπωσε τη φωτογραφία και σημείωσέ τα.
______
Πηγή: Hirschfeld Workshop (Marie-Lan Nguyen (2011) [CC BY 2.5 (http://creativecommons.org/licenses/by/2.5)], via Wikimedia Commons)]
Η παράσταση προέρχεται από γεωμετρικό αγγείο του 8ου αι. Οι πολεμιστές κρατούν οκτώσχημη ασπίδα, δόρυ, βέλη και φορούν περικεφαλαία με λοφίο. Τύπωσε τη φωτογραφία και σημείωσέ τα.
(Το δικό μας αποτέλεσμα εδώ:)
_____________
Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ – ΤΟ ΗΡΩΙΚΟ ΙΔΕΩΔΕΣ
Ο αρχηγός ενός φύλου είχε αρχικά εκλεγεί από τους πολεμιστές και ήταν ο πιο ικανός στη μάχη. Αργότερα το αξίωμα έγινε κληρονομικό. Δεν ονομαζόταν πια “άναξ” όπως στη μυκηναϊκή εποχή, αλλά “βασιλεύς“. Οι ήρωες των ομηρικών επών είναι τέτοιοι βασιλείς. Εκτός από τον βασιλιά, υπήρχαν και οι άλλοι ισχυροί και πλούσιοι ευγενείς, που ακολουθούσαν, όπως κι εκείνος, το ηρωικό ιδεώδες.
Ο βασιλιάς έπρεπε διαρκώς να αποδεικνύει την ανδρεία του με ηρωικά κατορθώματα. Επίσης έπρεπε να αποδεικνύει τη γενναιοδωρία του, μοιράζοντας στους άρχοντες και τους άλλους βασιλείς πλούσια δώρα και διοργανώνοντας εντυπωσιακές γιορτές. Πολλές φορές μοίραζε και κομμάτια γης για να αποκτήσει συμμάχους. Πού τα έβρισκε όλα αυτά; Οι ληστρικές επιδρομές για την απόκτηση λαφύρων έπαιζαν σημαντικό ρόλο, και οι καυγάδες γι’ αυτά ανάμεσα στους αρχηγούς ήταν συχνοί.
Κοίταξε τώρα την παρουσίαση από το Ψηφιακό Σχολείο, σχετικά με το ηρωικό ιδεώδες στον Όμηρο – πάτησε τον σύνδεσμο “Αναπαραστάσεις –> Τιμή και αρετή του ομηρικού ήρωα“.
Στη συνέχεια γράψε μια λίστα με τα χαρακτηριστικά του ομηρικού ήρωα, όπως τα είδες στην παρουσίαση.
(Το δικό μας αποτέλεσμα εδώ:)
ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ
- Διάβασε πάλι το κεφάλαιο “Οι μεταβατικοί χρόνοι” του σχολικού βιβλίου Ιστορίας Α΄Γυμνασίου.
- Συμπλήρωσε τις σχετικές με την Ιλιάδα ασκήσεις που θα βρεις εδώ (αρχείο PDF).
- Αφού ολοκληρώσεις την παραπάνω άσκηση, κάνε τη δραστηριότητα που θα βρεις εδώ (εφαρμογή από το Φωτόδεντρο, Εθνικό Συσσωρευτή Εκπαιδευτικού περιεχομένου).
___________________
ΕΞΤΡΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
1. Ιστορίες από την Οδύσσεια
Αν θέλετε να ακούσετε μια αρκετά ζωντανή διήγηση της Οδύσσειας, θα τη βρείτε από τη σειρά Μυθολογία του Διονύση Σαββόπουλου στο YouΤube. Παρ’ ότι δεν έχει εικόνα, κατά τη γνώμη μου διατηρεί τη σωστή ατμόσφαιρα, σε αντίθεση με διάφορα άλλα σχετικά βίντεο που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο. Τα δικά μας παιδιά την έχουν ακούσει πολλές φορές με μεγάλη διάθεση. Λάβετε υπ’ όψη σας ότι οι τελευταίες σκηνές της μνηστηροφονίας ίσως να είναι λίγο άγριες για μικρά παιδιά.
2. Το παιχνίδι της Οδύσσειας
Στον φιλολογικό ιστοχώρο “Ελληνικός Πολιτισμός” του Ι. Παπαθανασίου υπάρχει ένα πολύ ωραίο παιχνίδι σχετικό με την Οδύσσεια. Για να το παίξει κανείς πρέπει να έχει μια γενική γνώση της υπόθεσης, που μπορεί εύκολα να την αποκτήσει είτε ακούγοντας τις παραπάνω ιστορίες του Σαββόπουλου είτε διαβάζοντας κάποια παιδική έκδοση της Οδύσσειας. Η αγαπημένη των δικών μας παιδιών είναι η Οδύσσεια των αδελφών Στεφανίδη από τις εκδόσεις Σίγμα. Την ίδια σειρά τη διάβαζα κι εγώ όταν ήμουν μικρή και μου άρεσε πολύ.
3. H Οδύσσεια από Lego
Βρήκα ένα βίντεο με μια εντυπωσιακή κατασκευή της Οδύσσειας από Lego. Θα μπορούσε κανείς να εμπνευστεί και να φτιάξει τη δική του απλούστερη εκδοχή στο σπίτι.
Κατ' Οίκον Ιστορία 
